U wenst informatie over
- Ons lichaam heeft in totaal 24 wervels. Tussen twee wervels bevindt er zich een tussenwervelschijf of ‘discus’. Door die ‘discus’ is de rug in staat om de twee wervels onderling te laten bewegen en om schokken op te vangen.
- De discus is een ovale schijf die opgebouwd is uit een binnenste zachte kern en een buitenste harde rand. De buitenrand (annulus fibrosus) bestaat uit concentrische lamellen die de zachte kern (nucleus pulposus) binnenin vast houdt.
- Naarmate we verouderen wordt de zachte kern minder water absorbeerbaar en wordt de buitenrand ook minder elastisch. Herhaaldelijke kleine belastingen op de rug. zorgen voor kleine scheurtjes in de buitenrand met ruglast of een lumbago tot gevolg.
- Soms kunnen de kleine scheurtjes samensmelten tot een grote scheur, vooral na zware en/of langdurige belastingen op de rug. Deze zorgen voor grotere schade van de discus. Wanneer de buitenrand volledig doorscheurt, komt de zachte kern door de rand naar buiten uitpuilen. We spreken dan van een ‘discushernia’. Deze uitpuiling of hernia kan tegen een omliggende zenuw drukken, die vanuit het ruggenmerg naar het been of de arm loopt en kan pijn, uitstraling en zelfs verlammingsverschijnselen veroorzaken.
vraag
Klachten
- Rugpijn.
- Beenpijn of ook wel eens ‘ischias’ genoemd.
- Gevoelsstoornissen in het been.
- Krachtsverlies in het been bij ernstige gevallen.
vraag
Diagnose
- Anamnese.
- Klinisch onderzoek.
- Beeldvorming: NMR of CT indien NMR niet mogelijk is.
- EMG bij diagnostische twijfel.
vraag
Waarom behandelen
- Ernstige pijn.
- Functiebeperking.
- Neurologische uitval zoals gevoelsstoornissen of krachtverlies.
vraag
Welke behandeling hangt af van
- Ernst van de pijn en het al dan niet aanwezig zijn van neurologische uitval.
- Bij ernstig krachtsverlies is heel vaak dringende heelkundige behandeling noodzakelijk.
Niet operatief:
- Medicamenteus:
De twee hoofdgroepen die, alleen of in combinatie, werken tegen de pijn, zijn:- Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (‘ontstekingsremmers’ of NSAID’s)
- Reguliere pijnstillers (paracetamol/tramadol)
Sommige medicijnen hebben een hoog risico op nevenwerkingen en worden niet aanbevolen, waaronder sterke opïoide pijnstillers (morfine analogen) en medicijnen zoals diazepam of ‘spierverslappers’.
- Oefeningen:
Er zijn geen specifieke behandelingsoefeningen voor discus hernia. Het is echter belangrijk om fit te blijven en zichzelf zo actief mogelijk te houden.
Verstevigende spieroefeningen en stretchings kunnen soms van nut zijn olv. kinesitherapie bij milde vormen van krachtsverlies.
-
Infiltraties: Epidurale / Periradiculair:
Deze kunnen nuttig zijn tegen pijn die uitstraalt naar de arm. Ze lijken niet te helpen bij allen maar nekpijn.
Operatief:
Operatie: samengevat
Verblijf
1 nacht
Anesthesie
algemene verdoving
Duur operatie
30 - 45 min
Wondgenezing
2 weken
Wondverzorging
2 weken
Thuisverpleging
Zo nodig, 2 weken
Autorijden
Na 1 week
Sporten
Na 3 maanden
Werkonbekwaam
4 - 6 weken
Volledig herstel
3 maand
Operatie: uitgebreide uitleg
vraag
Hoe verloopt de ingreep
- Het doel van de ingreep is het uitpuilende deel van de tussenwervelschijf te verwijderen zodat de verdrukte zenuw terug vrij kan bewegen. Men spreekt van een microchirurgische herniaresectie of een discectomie om de hernia weg te nemen.
- Dit gebeurt via een incisie ter hoogte van de rug van een 2 tal centimeter. Er wordt dan een kleine opening gemaakt in het spinaal kanaal en via deze opening kan men vrij gemakkelijk de zenuwwortel en de hernia bereiken. Met behulp van een microscoop of een video camera gaat men zorgvuldig de zenuw vrijmaken van de hernia. Eenmaal de hernia verwijderd is, ziet men meestal de scheur die zich bevindt in de tussenwervelschijf.
- Doorheen deze scheur gaat men kijken of er eventueel nog losse fragmenten van de tussenwervelschijf zijn en deze worden ook verwijderd . Het resterende deel van de schijf blijft nog ter plaatse om zijn functie te vervullen.
vraag
Beleid tijdens de hospitalisatie
Eerste dag na de ingreep:
- Aanleren “en bloc” draaien en opkomen met de kinesist. Stappen in de kamer en evt. in de gang, trappen mogen gedaan worden. Informatie over goede en foute bewegingen na de ingreep (zie 'beleid na ontslag')
- Patiënt mag zich in de badkamer wassen, aankleden, normale voeding. Ontslag wordt met de behandelende arts afgesproken.
vraag
Beleid na ontslag: Rugregels
- De eerste 2 weken is vooroverbuigen (bukken) te vermijden.
- Lang zitten zal eveneens niet aangewezen zijn kort na de ingreep.
- De eerste maand moeten we rugbelastende activiteiten vermijden zoals lasten heffen, tillen, trekken en verduwen.
- Door de knieën gaan met een rechte rug is een gouden regel die je best blijft hanteren ( om in de tuin te werken, iets op te rapen, te kuisen, …).
- Pas zelf de wagen besturen na een 7-tal dagen, meerijden mag wel, of tenzij je anders overeengekomen bent met de chirurg.
- Kinesitherapie mag enkel na advies van de chirurg.
vraag
Controle en opvolging
- Controle raadpleging na 4 weken wordt voorzien.
vraag
Wat mag wel
- Regelmatig een wandeling maken (progressief opdrijven).
- Platte rust is de enige goede manier van rusten (evt. met de benen opgetrokken).
- Veel van houding veranderen (stappen, liggen, zitten, trappen lopen, …).
- Wanneer je het stappen langer dan 15 minuten kunt volhouden zonder hinder te ondervinden mag je beginnen met het fietsen en zwemmen (zeker een goede wondheling afwachten).
- Bewegen mag, wanneer je een vermoeid gevoel in de rug of in de benen ervaart is het tijd om te rusten
vraag
Eventuele complicaties
- Tintelingen in het been zijn niet abnormaal na de ingreep. Deze verdwijnen progressief.
- Pijn in de rug of in het been kan nog aanwezig zijn of zelfs terugkomen. Dit is een signaal om wat te rusten. Dit hoort bij uw herstelproces.
- De operatie neemt de druk weg van de zenuw maar de zenuw kan nog geïrriteerd zijn door de druk van de hernia. Nu de druk weg is kan de zenuw genezen. Omdat een zenuw trager geneest dan vb. een snijwonde is het mogelijk dat de rugpijn, pijn in het been of tintelingen nog een tijdje aanhouden of na inspanning tijdelijk terugkomen.