Peroneuspees letsel

Uitleg & behandeling

U wenst informatie over

De peroneuspezen bevinden zich achter de buitenenkel. Er zijn twee peroneuspezen met name: de peroneus brevis pees en de peroneus longus pees.
Soms is er nog een derde pees (peroneus tertius), maar deze wordt hier buiten beschouwing gelaten.

vraag

Meer uitleg

Volgende aandoeningen kunnen klachten veroorzaken:
1. Chronische ontsteking van de pezen (tenosynovitis).
2. Scheur van de peroneus brevis pees (peroneal split syndroom).
3. Ontwrichting van de pezen (luxatie van de pezen), optredend na een verzwikking of kan geleidelijk ontstaan (chronische luxatie). Hierbij is er een scheur van het peroneaal retinaculum (=ligamentaire structuur die de pezen ter plekke achteraan het kuitbeen houdt).
4. Heel vaak is er een combinatie van meerdere, hierboven vermelde, afwijkingen.
Oorzaak van deze aandoening(en) kan een verzwikking van de enkel zijn of chronische overbelasting door afwijkend stand van de voet en enkel. Andere factoren die een rol spelen zijn: laag ingeplante spierbuik, ondiepe peroneale groeve achteraan het kuitbeen.

vraag

Klachten

Zwelling en (druk)pijn achter en soms onder de buitenenkel vooral bij belasten.
Verspringend gevoel door instabiele pezen.
Verminderde kracht in de pezen.

vraag

Diagnose

Echografie is het basisonderzoek.
Via MRI-scan kunnen de pezen beter in het licht worden gesteld.
De stand van de achtervoet kan beoordeeld worden met een staande RX.

vraag

Waarom wordt er behandeld

Wegnemen van de pijn en herstellen van de functionaliteit en stabiliteit van de pezen.

vraag

De behandelingskeuze is afhankelijk van

Hoe lang de klachten reeds aanwezig zijn en hoelang ze reeds werden behandeld.
Het activiteitsniveau van de patiënt, sportactiviteiten, beroep.
Algemene gezondheid van de patiënt .
Al of niet opereren wordt bepaald door het resultaat van niet-operatieve behandeling: kinesitherapie en steunzoolbehandeling en de beeldvorming (MRI).

Niet operatief

Tenosynovitis:
Ontstekingsremmende medicatie, kinesitherapie, steunzolen en bij hevige ontsteking, een korte gipsimmobilisatie, kunnen in veel gevallen helpen. Een infiltratie met cortisone langsheen de ontstoken pees kan zeker ook verbetering geven. Vaak gebeurt dit door de radioloog met behulp van echografie.
Scheur van de pees of pezen:
Bij gedeeltelijke of longitudinale scheur kan eveneens met ontstekingsremmende medicatie, vooral verstevigende kinesitherapie, steunzolen en met een korte gipsimmobilisatie, of walker boot gedurende 2-tal weken, een verbetering worden bekomen. Bij dwarse ruptuur van één of meerdere peroneuspezen wordt de stap naar operatief herstel sneller gezet.
Ontwrichting of luxatie van de peroneuspezen:
Tijdelijk kan met gips of taping een stabilisatie worden bekomen maar in de meeste gevallen is chirurgisch ingrijpen aangewezen.

Operatief

Tenosynovitis: Bij blijvende hardnekkige klachten is een operatieve ingreep aangewezen waarbij de pezen wordt vrijgemaakt van alle ontstekingsweefsel. Dit kan gebeuren via een kijkoperatie (tendinoscopie) of “open” procedure. In veel gevallen wordt de pees ook ontdaan van een laag ingeplante spierbuik. 3 4

Scheur van de pees of pezen:
Indien falen van niet-operatieve behandeling kunnen de gescheurde pezen heelkundig hersteld worden:
- Overlangse scheur (vaak “split” van de peroneus brevis) 5: Pezen worden vrijgelegd en afhankelijk van de kwaliteit wordt de pees terug opgehecht tot een mooie tubulaire pees 9 óf, indien één of beide pezen teveel zijn beschadigd, worden de twee peroneuspezen aan elkaar vastgehecht en het slechte stuk pees verwijderd.
- Dwarse scheur: Dergelijke scheur worden zelden gehecht gezien de grote spanning op de peroneuspezen en vaak grote retractie van de peesuiteinden. Een tenodese (vasthechten pees tegen pees(rest)), is vaak de beste oplossing.
- + Herstel van retinaculum (=ligamentaire structuur die de pezen ter plekke achteraan het kuitbeen houdt). 6 7
- + verwijderen van laag ingeplante spierbuik (brevis- en/of longuspees); Deze lage spierbuik kan een rol spelen in het ontstaan van een scheur. 4

Ontwrichting of luxatie van de peroneuspezen:
- Operatie is hier meestal noodzakelijk. Belangrijk hierbij is het herstel van het peroneaal retinaculum (=ligamentaire structuur die de pezen ter plekke achteraan het kuitbeen houdt). 6 7
- Het ontwrichten van de peroneuspezen is mogelijks het gevolg van een ondiepe peroneale groeve achteraan het kuitbeen. Indien nodig wordt deze dieper gemaakt zodat de pezen niet meer kunnen ontwrichten. 11

Combinatie van bovenvermelde operatieve technieken gebeurt frequent en tevens wordt vaak een mechanische ascorrectie van de achtervoet uitgevoerd teneinde de overbelasting lateraal op de peroneuspezen weg te nemen. Deze ingreep omvat een beenderige correctie van het hielbeen (Dwyer osteotomie). 8 Een botwig wordt lateraal uit het hielbeen weggenomen. Hierbij worden tevens schroeven geplaatst via de hiel in het hielbeen ter fixatie van de osteotomie.

Operatie: samengevat

Verblijf

Dagziekenhuis of 1 nacht opname indien beenderige correctie.

Anesthesie

Algemene narcose

Duur operatie

40 - 75 min

Wondverzorging

Hechtingen worden na 2 weken verwijderen.

Thuisverpleging

Enkel voor prikjes in buik.

Prikjes in de buik

Dagelijks zolang gips en/of voldoende mobiel.

Wondgenezing

2 tot 3 weken

Immobilisatie

Tendinoscopie: 1 week gipsspalk en loopgips 2-tal weken en nadien start kine.
Ophechten pezen: 2 weken rustgips en 2 weken loopgips.
Indien beenderige procedure wordt toegevoegd (kantelen van hielbeen), wordt na 4 weken een walkerboot (voor 3 tot 4 weken) gegeven om de enkel te mobiliseren maar progressieve steunname, ten vroegste, pas 5 weken na de ingreep toegestaan.

Wassen

Meestal niet mogelijk gezien gipsspalk vaak wordt gegeven .

Kinesitherapie

Kine start na de gipsbehandeling en dit tot 3-4 maand na de ingreep.

Stappen

Met krukken van zodra loopgips.

Krukken

Minstens 1 tot 4 weken.

Fietsen

Na 4-6 weken op hometrainer.

Sporten

Joggen na drie maand en contactsporten vaak pas na 4-6 maand.

Autorijden

Zolang gips of walkerboot aanwezig niet mogelijk.

Werkonbekwaam

Zittend werk: 6 weken. Belastend werk: 3 maand

Volledig herstel

6 maand.

Operatie: uitgebreide uitleg

vraag

Voor wie en wat wordt er gedaan

Uit te voeren bij patiënten met blijvende pijn en zwelling, of verspringend peesgevoel, achter of onder de buitenenkel thv de peroneuspezen. De verschillende operatieve technieken kan u terugvinden onder behandeling/diagnose

Deze ingreep kan in dagziekenhuisopname doorgaan. Eén nacht opname wordt soms voorzien wanneer ook een ascorrectie wordt uitgevoerd, wat de ingreep iets zwaarder maakt.

vraag

Wat moet er gebeuren voor de ingreep

Ga naar het secretariaat orthopedie en de opnamedienst om de administratieve zuil van uw opname te regelen
Neem afspraak met uw huisarts voor de preoperatieve onderzoeken en vragenlijsten. Vergeet de resultaten niet mee te nemen bij opname
Vergeet niet te vermelden als u allergisch bent aan medicatie, latex of ontsmettingsmiddelen
Bloedverdunners moeten soms gestopt worden, bepaal dit met de orthopedist of huisarts
U wordt opgenomen de dag van de ingreep via dageziekenhuis. Vanaf 12 u ’s nachts mag u niets meer eten of drinken.
Voet en enkel worden best grondig gewassen voor opname met zeep en zo mogelijk eventueel met isobetadinezeep (rode flacon):

Bij opname wordt uw voet eveneens nog eens grondig ontsmet.

vraag

Hoe verloopt de ingreep

De ingreep wordt uitgevoerd door uw behandelende orthopedist, bijgestaan door zijn assistenten (arts-specialisten in opleiding), operatieverpleegkundigen en de anesthesist.
Gezien de patiënt in zijlig wordt geplaatst gaat dit meestal door onder algemene verdoving.
Een incisie wordt gemaakt over de achterzijde van de buitenenkel en wordt vaak afgebogen onder de tip van de buitenenkel naar anterieur. De ingreep zelf wordt beschreven bij “operatieve ingreep”.
Meestal worden de patiënten pas echt wakker en goed bewust in de ontwaakkamer.
De geopereerde zijde bevindt zich dan in een onderbeengips. U krijgt geregeld pijnstilling toegediend zo nodig.
Eens goed wakker keert u terug naar uw kamer.

vraag

Beleid tijdens de hospitalisatie

Na de ingreep komt uw behandelend chirurg u nog zien voor ontslag.
De nodig attesten voor arbeidsongeschiktheid, thuisverpleging en medicatie worden meegegeven.
U ontvangt tevens een ontslagbrief gericht aan uw huisarts (die krijgt zij/hij eveneens via digitale mail).
Uw controle afspraak wordt geregeld en u krijgt hiervan een bevestigingsbrief.
Deze eerste controle gaat door via de gipskamer waar de open gips wordt vervangen door een synthetische gips.
Soms is er toch één nacht opname voorzien. Dit werd voordien besproken en meestal gebeurt dit in geval men extra pjinstilling verwacht te moeten toedienen.
Uw wordt na de ingeep eveneens nog gezien door uw behandelende arts en de ochtend van uw ontslag komt de assistent vaak nog langs.

vraag

Beleid na ontslag:

U stapt met krukken en steunt niet op het geopereerde been tot zolang uw arts dit voorziet. Voor deze ingreep kan dit variëren tussen 1 en 5 weken, afhankelijk van de procedures die werden uitgevoerd.
Hoogstand van het been is aangewezen, zeker eerste dagen, zowel ‘s nachts continu maar ook overdag gedurende meerdere periodes van 30 minuten. Wanneer de gips gespannen aanvoelt kan dit door de zwelling zijn en is hoogstand en rust aangeraden.
Eerste weken dient men ook éénmaal per dag een injectie tegen tromboflebitis (verstopping van de aders) te krijgen.
Deze kan u eigenhandig plaatsen, onderhuids in de buik, of laten zetten door een thuisverpleegster. Een attest hiervoor heeft u ontvangen bij ontslag. Deze injecties moeten worden geplaatst zolang er een gips aanwezig is en/of u onvoldoende rondstapt.
Voldoende bewegen met de tenen en knie.
Neem voldoende pijnstillers (paracetamol 1gr tot 4 maal per dag). Bij hevige pijn kan u tradonal odis 50mg tussendoor nemen. Een ontstekingsremmer kan eventueel ook maar dit wordt best met uw behandeld arts of huisarts voordien besproken

Er werd onmiddelijk na de ingreep een (open)gipsspalk aangelegd die na enkele dagen op de gipskamer wordt vervangen door een synthetische gips. Volgende gipsbehandeling volgt verder afhankelijk van de uitgevoerde (combinatie van) chirurgische procedures:
- Tendinoscopie: 1 week gipsspalk en loopgips 2-tal weken en nadien start kine.
- Ophechten pezen: 2 weken rustgips en 2 weken loopgips.
- Indien beenderige procedure wordt toegevoegd (kantelen van hielbeen), wordt na 4 weken een walkerboot (voor 3 tot 4 weken) gegeven om de enkel te mobiliseren maar progressieve steunname, ten vroegste, pas 5 weken na de ingreep toegestaan.
Bij operatieve procedure ter hoogte van de peroneuspezen kan uw chirurg toch afwijken van de bovenvermelde duur van gipsbehandeling, het starten met steunen of de opstart van kinesitherapie, op basis van de operatieve bevindingen.
Na de loopgipsbehandeling volgt opstart kinesitherapie met verder mobiliseren van de enkel en nadien verstevigingsoefeningen. Wanneer een walkerboot wordt voorzien kan vaak vroeger met kine gestart worden.
Totale revalidatie bedraagt vier tot zes maand. Fietsen en zwemmen kan na zes weken. Joggen na drie maand en contactsporten vaak pas na 4-6 maand.
U kan zeker niet met de wagen rijden zolang u gipsbehandeling heeft en krukken gebruikt.

vraag

Controle en opvolging

Er werd onmiddelijk na de ingreep een (open)gipsspalk aangelegd die na enkele dagen op de gipskamer wordt vervangen door een synthetische gips. De afspraak voor deze eerste consultatie wordt voor u geregeld de dag van de ingreep. Een bevestigingsbrief wordt u meegegeven.
In totaal wordt 3, 4 of 6 weken gegipst waarvan steunname varieert naargelang de operatieve procedure en techniek die werd gebruikt.
Uw controle afspraken worden voorzien na ongeveer 1 week, 2 weken (verwijderen hechtingen) 4 en 6 weken. Na 6 weken wordt geen nieuwe gips aangelegd. Bij iedere controle wordt u de datum en het uur van uw volgende controle meegedeeld.
De (voor)laatste controle volgt meestal een drietal maand na de ingreep.

vraag

Revalidatie

Na gipsbehandeling volgt opstart kinesitherapie met in eerste instantie mobiliseren van de enkel en nadien verstevigingsoefeningen. Het kinesitherapie attest wordt u overhandigd ofwel de dag van de ingreep of bij het verwijderen van de laatste gips.
Totale revalidatie bedraagt vier tot zes maand. Fietsen en zwemmen kan na zes weken. Joggen na drie maand en contactsporten vaak pas na 4-6 maand.

vraag

Eventuele complicaties

Elke chirurgische ingreep heeft mogelijke complicaties, al is de kans erop klein.
Wondontsteking kan bij elke chirurgische ingreep. Deze manifesteert zich ten vroegste 3 tot 4 dagen na de ingreep maar kan ook later. Alarmsymptomen: koorts, hevige pijn op de wonde moet de gips verwijderd
Zwelling en nabloeding zijn mogelijk. Hoogstand is noodzakelijk.
Indien gips te veel knelt, is controle bij een uw arts of via de gipskamer steeds aangewezen.
Een negatieve reactie op de verdoving.
Een ontsteking rond de hechtingsdraad.
Schade aan bloedvaten of zenuwen.
Chronisch pijnsyndroom

vraag

Nog enkele tips

Indien u vragen hebt of ongerust bent, kan u het secretariaat orthopedie bereiken via mail of per telefoon.