Bicepspees scheur

Uitleg & behandeling

U wenst informatie over

Ter hoogte van de elleboog, heeft het onderste uiteinde van de bicepsspier (bicepspees) als voornaamste functie: flexie van de elleboog (plooien) en supinatie van de voorarm (handpalm naar boven). 1

Wanneer de pees scheurt, gebeurt dit voornamelijk ter hoogte van zijn aanhechting aan het bot (radius). De pees kan zowel volledig als gedeeltelijke afscheuren. Bij een volledige scheur verliest de patiënt behoorlijk wat aan kracht, zowel voor flexie als supinatie, en dwingt zich een operatief herstel aan.

vraag

Wat is distale bicepspees ruptuur:

Ter hoogte van de elleboog, hecht het onderste uiteinde van de bicepsspier (bicepspees) vast aan op de radius. Zijn voornaamste functie is flexie van de elleboog en supinatie van de voorarm. De aanhechting is onderhevig aan slijtage. Roken, een verhoogde BMI, zwaar fysiek werk en het gebruik van anabole steroïden (fitness) vormen de voornaamste riscofactoren voor een volledige scheur of ruptuur. Het komt hoofdzakelijk voor bij mannen tussen de leeftijd van 30 en 50 jaar, en in 52% aan de dominante kant. De pees kan zowel volledig als gedeeltelijke afscheuren.

Een volledige ruptuur is vaak traumatisch door een geforceerde strekbeweging van een actief geplooide elleboog (excentrische contractie van de biceps). Typerend zijn verhuizers, waarbij het gewicht van een voorwerp de sterkte van de bicepspees overstijgt en dus vervolgens de pees afscheurt.

Een gedeeltelijke of partiele scheur is eerder het gevolg van slijtage, zonder duidelijk gespecifieerd trauma.

vraag

Klachten:

Wanneer de pees volledig afscheurt, door een gekend trauma, wordt dit door patiënten beschreven als een hoorbare/voelbare ‘krak’. Er ontstaat onmiddellijk hevige pijn in de elleboogplooi, gevolgd door een bloeduitstorting en zwelling aan de binnenzijde van de elleboog. Na enkele uren verandert de hevigste pijn in een doffere pijn, met karakteristiek vooral een groot verlies aan flexie - en supinatiekracht. Wanneer alle vezels afscheuren (inclusief de Lacertus fibrosus) bestaat de kans dat de pees volledig terugschiet en de spierbuik van de biceps zal vervormen (omhoog kruipen). Dit kan door de patiënt worden waargenomen en noemen we een “Popeye-arm”.

Een partiële ruptuur van de bicepspees ontstaat eerder gestaag en de pijn zal voornamelijk gelokaliseerd zijn over het proximaal gedeelte van de voorarm. Een beduidend verlies aan flexie – en supinatiekracht is aanwezig. Verlies aan supinatiekracht vertaalt zich bijvoorbeeld in de moeite met het gebruik van een schroevendraaier of openen voor een confituurpot

vraag

Diagnose:

De diagnose van een distale bicepspees ruptuur is complex en uitdagend. In het geval van een traumatische, volledige distale bicepspeesruptuur met een klassieke Popeye-arm, is de combinatie van een goede anamnese en klinisch onderzoek voldoende om de diagnose te kunnen stellen. Om andere onderliggende oorzaken uit te sluiten wordt er alsnog een radio- en echografie aangevraagd.

In het geval van een partiele ruptuur of zelf een volledige ruptuur ‘zonder’ retractie (met intacte Lacertus fibrosis) is de diagnose minder voor de hand liggend. Naast een goede anamnese en een toegewijd klinisch onderzoek, is bijkomende beeldvorming vaak nodig om de diagnose te kunnen staven. Hierbij maakt men vaak gebruik van de MRI (met FABS view).

Klinische testen:

  • Hook test
  • Actieve supinatie tegen weerstand
  • Antwerp ‘Distal Biceps Provocation Test’
vraag

Waarom behandelen:

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat wanneer een volledige ruptuur van de bicepspees niet operatief wordt behandeld, dit kan lijden tot een krachtsverlies aan flexie van de elleboog (-30%) en supinatie van de voorarm (-50%). Patiënten worden behandeld om de weerslag op hun dagdagelijkse en professionele activiteiten te vermijden.

vraag

De behandelingskeuze is afhankelijk van:

  • Het profiel van de patiënt: leeftijd, beroep, sport, comorbiditeiten
  • De mate van krachtsverlies (supinatie>flexie)
  • Intensiteit van de klachten (voornamelijk bij een partiele ruptuur)
  • De tijdspanne tussen het trauma en de operatie, bij een volledige ruptuur

Niet operatief

Voor een traumatische volledige ruptuur van de bicepspees is een conservatief beleid enkel weggelegd voor oudere, sedentaire patiënten die weinig klachten noch hinder ondervinden van het krachtsverlies. Deze conservatieve behandeling omvat een adequate pijncontrole en functionele revalidatie met gerichte kinésitherapie.

Operatief

  • Aan jonge, dynamische en actieve patiënten met een volledige ruptuur, wordt een operatief herstel voorgesteld. Dit om een goede uitkomst te garanderen.
  • Voor een partiële / gedeeltelijke distale bicepspees ruptuur, zijn er meerdere mogelijkheden. Zolang de pees niet volledig is afgescheurd, is er plaats voor een conservatieve aanpak. De nodige rust, pijnstilling +/- ontstekingsremmers en gerichte kinésitherapie hebben als doel de symptomen te verminderen en de kracht te behouden.
  • Patiënten die na een intensieve conservatieve behandeling van 6 maanden, blijvende klachten ondervinden, stevenen af op een heelkundige behandeling. Naar gelang de grootte van de scheur, kan een andere soort operatie voorgesteld worden:
  • Wanneer de scheur minder dan 50% bedraagt, kan men via de kijkoperatie (endoscopie) de pees opkuisen en via een anker de pees opnieuw fixeren.
  • Bij een scheur groter dan 50%, zal via een open techniek, de scheur vervolledigd worden en opnieuw in het bot gefixeerd worden door middel van een mini-plaatjes (Endobutton) 1

  • Tot slot, wanneer de tijdspanne tussen een traumatische volledige ruptuur en een mogelijks operatief herstel, meer dan 4 weken bedraagt, spreekt men van een chronische peesruptuur. Vanaf dan bestaat de kans dat de resterend stomp van de bicepspees aan kwaliteit en lengte verliest, en er een donor pees noodzakelijk is voor een adequaat herstel.

Meer info ivm uw opname.

De operatie: samengevat

Verblijf Verblijf

Dagopname

Anesthesie Anesthesie

Locoregionale verdoving

Duur operatie Duur operatie

45 minuten

Wondgenezing Wondgenezing

2 weken

Immobilisatie Immobilisatie

2 weken afneembaar

Kinesitherapie Kinesitherapie

Kinesitherapie zo nodig op te starten na 2 weken

Wassen Wassen

Na 2 weken

Werkonbekwaam Werkonbekwaam

3-6 maanden (afh van beroep)

Sporten Sporten

Variabel: zonder belasting onmiddellijk toegestaan

Autorijden Autorijden

Na 2 - 4 weken

Volledig herstel Volledig herstel

Na 6 - 9 maanden

De operatie: uitgebreide uitleg

vraag

De ingreep: wat en voor wie?

Wanneer er zich een traumatische volledige distale bicepspees ruptuur voordoet bij jonge, dynamische en actieve patiënten wordt een open operatief herstel voorgesteld. Dit om een goede uitkomst te garanderen. Bij de open techniek zal, via een incisie over de voorarm, de bicepspees worden proper gemaakt en vastgemaakt worden aan een mini-plaatje (Endobutton). Met deze Endobutton zal de bicepspees opnieuw in het bot verankerd worden.

Bij partiele rupturen, die conservatief zijn uitbehandeld, kan naar gelang de grootte van de scheur (< of > 50%), een kijkoperatie (endoscopie) of een open herstel voorgesteld worden. De kijkoperatie wordt uitgevoerd via kleine incisies in de voorarm. Hierbij zal de bicepspees worden proper gemaakt en al dan niet bijkomstig vastgemaakt worden aan het bot.

vraag

Wat moet er gebeuren voor de ingreep?

Voorafgaand aan de ingreep zal de patiënt zich begeven naar zijn huisarts voor het volgende:

  • Preoperatieve vragenlijst ( allergie / medicatiefiche/…)
  • Afname van preoperatieve onderzoeken.
  • Controle van de antistolling.
  • Advies tot rookstop.
vraag

Hoe verloopt de ingreep?

De ingreep verloopt via het dagziekenhuis en gebeurt preferentieel onder plaatselijke verdoving (locoregionale anesthesie). Ongeacht de operatietechniek, wordt er na de ingreep een drukverband en afneembare rustspalk aangelegd voor 2 weken.

vraag

Beleid tijdens de hospitalisatie:

Een goede pijncontrole staat centraal in de verdere nazorg tijdens uw verblijf in het ziekenhuis. Verder kan de nodige wond – en toiletzorg verricht worden. Voor ontslag zal een controle radiografie gebeuren om de goede positie van de Endobutton te contoleren.

vraag

Beleid na ontslag:

De patiënt krijgt voor 2 weken een drukverband en rustspalk. Verband dient altijd droog en proper te blijven. De rustspalk mag meermaals per dag even af, om de elleboog rustig te plooien en te strekken. Dit om postoperatieve stijfheid van de elleboog te voorkomen. Pijnstilling zal systematisch voorgeschreven en ingenomen worden, om een maximaal comfort en een spoedig herstel te garanderen.

vraag

Controle en opvolging:

Na 2 weken worden rustspalk en draadjes verwijderd. Men zal aangemoedigd worden de volledige arm zo functioneel mogelijk te gebruiken. Kinésitherapie wordt eveneens opgestart voor het herstel te bespoedigen.

Na 6 weken gebeurt een 2e postoperatieve controle. Indien blijvende stijfheid van de elleboog kan de behandeling aangepast worden en kinesitherapie eventueel opgedreven worden. Een controle radiografie zal ook gebeuren voor de goede positie van de Endobutton te controleren.

vraag

Revalidatie:

Je mag de pees weer belasten na 6 weken. Maximale kracht is pas voorzien na 3 maanden. Let op, het duurt drie tot zes maanden alvorens de pees helemaal genezen is. Hoe snel het gaat, varieert van persoon tot persoon. Het kan tot 1 jaar duren alvorens er een volledige recuperatie is aan kracht (flexie en supinatie). Uit wetenschappelijke onderzoek is gebleken dat de kracht voor flexie gemiddeld tot 85 % en supinatie tot 75% recupereert, zelden een volledige recuperatie.

vraag

Eventuele complicaties:

Zowel een conservatieve als operatieve aanpak zijn niet vrij van “complicaties”, hoe klein of groot ze ook zijn.

Conservatief:

  • Verlies aan flexiekracht, tot 30%
  • Verlies aan supinatiekracht, tot 50%
  • Krampen in de spierbuik van de biceps
  • Verlies aan uithouding

Operatief:

  • Nabloeding en wondproblemen
  • Heterotope ossificatie (botvorming in de weke delen)
  • Zenuwletsels
    • Tijdelijke voosheid over de voorarm. (nervus cutaneous antebrachia lateralis)
    • Tijdelijke krachtsvermindering voor strekken van vingers ( + duim) (nervus radialis – PIN )
  • Stijfheid
  • Infectie
vraag

Nog enkele tips:

Wanneer de verdenking op een distale bicepspees ruptuur zich voordoet, vermijd een laattijdige diagnose en zoek adequate hulp.

Een distale bicepspees voor de elleboog, is al een voorste kruisband voor een knie. De revalidatie (specifiek krachtopbouw) vraagt tijd, geduld en toewijding, met finaal een zeer goede uitkomst.