Anatomie:
- De voorste kruisband is opgebouwd uit twee bundels: de anteromediale (AM) bundel en de posterolaterale (PL) bundel. De AM bundel is vooral verantwoordelijk voor de voor-achterwaartse stabiliteit terwijl de rotatoire stabiliteit deels opgevangen wordt door de PL bundel.
- Ook ter hoogte van de laterale zijde van de knie bevindt zich een belangrijke stabiliserende structuur: het anterolateraal ligament (ALL). Dit ligament kan bij voorste kruisbandletsels ook geraakt zijn en hiermee dient rekening gehouden te worden bij de behandeling.
- De voorste kruisband speelt een voorname rol in het tegengaan van de anterieure translatie van de tibia tov de femur, alsook als stabilisator tegen valgusstress.
Pathofysiologie:
- Valgus-extern rotatie trauma van de knie met blokkage van onderbeen/voet
- Hyperextensieletsel van de knie
- Varus-interne rotatie van de knie
Anamnese:
- Navraag type trauma
- Soms wordt een ‘knak’ gewaar geworden
- Functio laesa na trauma
- Zwelling van de knie (vrij snel na het trauma)
Klinisch onderzoek:
- Bij acuut letsel:
- Vaak moeilijk onderzoek agv zwelling: punctie ter nazicht hemartrose
- Na punctie kan onderzoek (beperkt) mogelijk zijn
- In tweede fase of bij oud letsel:
- Verhoogde Lachmann, Voorste schuiflade, Pivot Shift
- Tevens testen van mogelijke geassocieerde letsels (MCL, PCL, PLC, meniscusletsels)
Oppuntstelling:
- Initieel staande standaard röntgen opnames -Face, Profiel, Axiaal - ter uitsluiten van beenderige letsels (acuut trauma).
- Tweede fase MRI
- Geen tot weinig voor (artro-)CT
Behandeling:
Conservatieve behandeling:
- Indicatie:
- Geïsoleerde letsels bij jonge sedentaire patiënten
- Geïsoleerde letsels boven de leeftijd van 45-50 jaar (doch afhankelijk van activiteitsniveau en instabiliteit!)
- Therapie:
- Nsaid, relatieve rust, eventueel noodzaak tot bracing
- Kortstondige immobilisatie bij geassocieerde MCL sprain
- Fysiotherapie (18 maal, 2-3 maal per week) ter tonificatie van quadriceps en hamstrings, gangrevalidatie en proprioceptieve training
- Fysiotherapie wordt ook opgestart alvorens operatieve behandeling
Heelkundige behandeling:
- Indicatie:
- Jonge, actieve patiënten
- Geassocieerde letsels (meniscus, kraakbeen, multiligamentaire letsels)
- Falend conservatief beleid met restinstabiliteit
- Type ingreep:
- Artroscopische voorstekruisband-reconstructie
- Reconstructie van de voorste kruisband met anatomische positie
- Type greffe ifv patiënt, geassocieerde letsels en sportniveau:
- Hamstrings: Semitendinosus (± gracilis)
- Patellapees
- Quadricepspees
- Extra-articulaire reconstructie (voornamelijk als bijkomnde augmentatie)
- ALL-reconstrcutie (figuur 3)
- Door middel van hamstring greffe
- Monoloop (figuur 4)
- Gebruik van autologe ITB strip
Nabehandeling:
- Krukgang op geleide van pijn week 0-2
- Week 0-4 extensieposturen en flexie tot 90°, nadien progressieve mobilisatie
- Volledige sportactiviteiten te hervatten na 9-12 maanden