Xiapex
Sinds enkele jaren is er een product op de markt, genaamd Xiapex, dat in welomschreven omstandigheden gebruikt mag worden doorhanchirurgen in de behandeling van de ziekte van Dupuytren. Xiapex bestaat uit enzymen (Clostridium collagenase) die na locale inspuiting, de Dupuytren-strengen oplossen. Daags na de inspuiting wordt de verzwakte Dupuytren-streng onder locale anesthesie gebroken door de handchirurg (strekprocedure). Dit leidt tot een onmiddellijke correctie van de deformiteit. Bij dit manoeuvre kan de huid locaal openbarsten. Deze kleine wondproblemen genezen doorgaans spontaan binnen een bestek van 2 weken. De dag na de strekprocedure gebeurt een wondcontrole en verbandwissel op onze gipskamer en worden de maten genomen voor een afneembare plaatveerorthese. Deze specifieke spalk wordt gedurende 1 maand dag en nacht gedragen en aansluitend nog 1 maand enkel ’s nachts.
Heelkunde
Bij gevorderde ziekte is een infiltratie met Xiapex doorgaans onafdoende of voldoet de patiënt niet langer aan de terugbetalingscriteria opgelegd door het RIZIV. In dit geval is een chirurgische aanpak geïndiceerd. Heelkunde impliceert het wegnemen van het Dupuytren-weefsel. Dit gebeurt in onze dienst doorgaans onder plexusanesthesie: via een okselprik wordt de arm verdoofd. De chirurgische ingreep is gestandaardiseerd en de open palm techniek van McCash wordt frequent toegepast. Er wordt gestart met een zigzag verlopende incisie in de handpalm. Het Dupuytren-weefsel wordt vervolgens minutieus onder de operatiemicroscoop verwijderd. Hierbij wordt het zieke weefsel zorgvuldig gescheiden van zenuwen en bloedvaten. Ter hoogte van de handpalm laten wij een deel van de operatiewonde open om het overtollig bloed te evacueren (techniek van McCash). In de postoperatieve fase vergt dit dagelijkse locale wondzorgen en volledige genezing treedt doorgaans op binnen de 3 weken na de ingreep. Door deze aanpak is de postoperatieve zwelling beperkt en verloopt de revalidatie gemakkelijker.
Postoperatief verloop
Daags postoperatief dient de patiënt zich op de gipskamer van het AZ St.-Jan aan te melden voor een eerste verbandwissel, het aanmeten van een tijdelijk afneembare gipsspalk en de maatname van een op maat gemaakte plaatveerorthese (specifieke spalk). De nodige voorschriften (pijnstilling + verbandmateriaal) alsook het kinesitherapie voorschrift wordt verzorgd.
Deze orthese wordt op maat vervaardigd en is na enkele dagen ter beschikking. Deze dient ongeveer 1 maand dag en nacht gedragen te worden en daarna nog 1 maand enkel ’s nachts.
Vanaf de eerste postoperatieve dag dient de revalidatie gestart te worden bij de handkinesitherapeut. Hierbij worden alle verbanden verwijderd en geschiedden specifieke revalidatie/mobilisatie oefeningen om de mobiliteit zo snel mogelijk terug te winnen. De kinesitherapeut gebruikt hierbij handschoenen of ontsmet zijn handen.
De dienst werkt nauw samen met gespecialiseerde handkinesitherapeuten binnen en buiten het ziekenhuis. Hun kennis en kunde zijn onontbeerlijk voor een goed resultaat.
Na de kinesitherapiesessie dient een verbandwissel verricht te worden. De kinesitherapeut of een thuisverpleegkundige kan hiervoor instaan.
De hechtingen worden na 2 weken door de chirurg verwijderd tijdens de eerste controleconsultatie. Dit consult laat eveneens toe de mobiliteit te beoordelen en zo nodig de revalidatie bij te sturen.
Een tweede controle bij de chirurg wordt na 6 weken afgesproken.
Complicaties
Hoewel strictu sensu een recidief niet als complicatie dient beschouwd te worden, wensen wij het recidief ratio te benadrukken. Recidieven komen voor en maken in sommige gevallen zelfs een nieuwe heelkundige procedure noodzakelijk.
Een andere complicatie is schade aan de vaat-zenuwbundel. Elke vinger heeft 2 vaat-zenuwbundels: ze verzorgen de doorbloeding van de vinger en het gevoel ter hoogte van de vingertop. De strengen van de Ziekte van Dupuytren kennen vaak een zeer nauw contact met deze vaat-zenuwbundels en deze laatste lopen risico op beschadiging, ondanks het gebruik van een operatiemicroscoop bij het vrijleggen van deze edele structuren. Indien een zenuw geraakt wordt, wordt deze uiteraard hersteld doch ervaart de patiënt tijdelijk (verschillende maanden) een zone van ongevoeligheid ter hoogte van de vingertop. Indien het bloedvat geraakt wordt, wordt dit tevens hersteld teneinde de bloedvoorziening van de vinger niet in het gedrang te brengen doch vaak blijven patiënten klagen van een koude-intolerantie. De neurovasculaire complicatieratio bedraagt 2%.
Wondinfecties komen dankzij de gebruikte open palm techniek (McCash) weinig voor.